Weet jij wat een uitgever bedoelt als hij het over het ‘fonds’ heeft? Wat zijn royalty’s als het niet over het koningshuis gaat? Hier leggen we het uit, plus nog een heleboel andere termen die uitgevers vaak gebruiken. Handig voor als je straks met ze aan de onderhandeltafel zit.

1. Fonds
Het geheel van uitgaven van een uitgeverij. In de meeste gevallen vormen de titels binnen een fonds een geheel, qua type uitgaven, onderwerp, doelgroep of stijl. Het uitgeeffonds vormt in die zin de signatuur van een uitgeverij.
2. Manuscript
De tekst van een nog niet gepubliceerd boek, die je (uitgeprint of digitaal) naar een uitgeverij stuurt. Die bepaalt vervolgens of ze het manuscript wil uitgeven of niet. Je kunt een manuscript naar meerdere uitgeverijen tegelijk sturen.
3. Redacteur
Een belangrijke persoon binnen de uitgeverij en meestal het eerste aanspreekpunt voor schrijvers. De redacteur beoordeelt ingekomen manuscripten, zoekt auteurs bij onderwerpen en stuurt hen aan. Ook wel fondsredacteur of acquirerend redacteur genoemd.
4. Aanbiedingsbrochure
De meeste uitgeverijen bundelen twee of drie keer per jaar (voor- en najaar, soms ook zomer) alle verwachte titels in een folder, zodat boekhandels en pers ruimschoots van tevoren weten welke boeken er gaan verschijnen. De brochure verschijnt enkele maanden voorafgaand aan de periode waarvoor de aanbieding geldt. Op basis van de aanbiedingsbrochure koopt de detailhandel in en vragen journalisten recensie-exemplaren op. Steeds meer uitgeverijen gaan over op digitale brochures.
5. Drukproef
De opgemaakte versie van het boek in het laatste stadium, net voor het drukproces. Als auteur krijg je deze nog te zien, zodat je eventuele fouten en misvattingen kunt rechtzetten.
Wil je meer weten over de mogelijkheden om je boek uit te (laten) geven? Welke keuze voor jouw boek het beste is? Hoe je een traditionele uitgever interesseert? Of hoe je het beste in eigen beheer uitgeeft? Kom naar onze workshop Wie geeft mijn boek uit?
6. Royalty’s
Percentage van de verkoopprijs dat de auteur ontvangt voor verkochte exemplaren. De uitgeverij verrekent de jaarlijks uit te keren royalty’s met het eerder al aan de auteur betaalde voorschot.
7. Voorschot
Bedrag dat de auteur ontvangt nadat hij het manuscript heeft ingeleverd bij de uitgever. Veel uitgevers betalen het voorschot in twee delen: een deel bij inleveren van het manuscript, het tweede deel bij verschijnen van het boek. Het is gebruikelijk dat het voorschot niet-terugvorderbaar is, wat betekent dat je het voorschot niet hoeft terug te betalen, zelfs niet als het boek niet of slecht verkoopt.
8. Wet op de vaste boekenprijs
Een wettelijke regeling die de (minimum)verkoopprijs van een boek vastlegt voor een bepaalde periode na het verschijnen. De wet voorkomt prijsconcurrentie en stelt uitgevers in staat om ook minder rendabele titels (die goed bij het fonds passen) op de markt te brengen of nieuwe, onbekende auteurs een kans te geven.
9. ISBN (International Standard Book Number)
Dit dertiencijferige getal is het unieke identificatienummer van een boek. Het zorgt ervoor dat je boek vindbaar is in zoeksystemen, zodat boekhandels het kunnen bestellen. Iedere uitgavevorm (paperback, hardcover, e-book) en iedere herziene druk krijgt een eigen ISBN. Een ISBN is noodzakelijk als je wilt dat jouw boek een succes wordt.
10. CB (voorheen Centraal Boekhuis)
Dé spin in het web voor de boekendistributie in Nederland en Vlaanderen. In het centrale magazijn in Culemborg stallen uitgevers de voorraad van hun meest courante titels. Boekhandels kunnen de boeken die bij het CB zijn aangemeld bestellen via een uitgebreide database. De meeste webwinkels, zoals Bol.com, bieden het complete CB-assortiment aan.
Door: Jan Sinot

Over de auteur:
Jan Sinot
Het is een bijzonder moment: voor het eerst je eigen boek in handen. Jan maakte het mee als auteur – en als boekhandelaar. Inmiddels is hij een ervaren schrijver en helemaal thuis in de boekenwereld. Hij volgde de Vakopleiding Boekhandel, was eigenaar van een boekwinkel en verzorgde de module ‘Boek Publiceren’ op de Hogeschool Utrecht.
Jan is 2 meter lang en een man van heldere adviezen. Hij loopt geregeld een Kennedymars (80 kilometer) en wordt blij van boeken en bos.
tel. +31 (0)6 – 28 79 75 33
jan@boekenbusiness.com
Wil je meer weten over de mogelijkheden om je boek uit te (laten) geven? Welke keuze voor jouw boek het beste is? Hoe je een traditionele uitgever interesseert? Of hoe je het beste in eigen beheer uitgeeft? Kom naar onze workshop Wie geeft mijn boek uit?
Beste Jan c.s.
Is er informatie over hoeveel stuks er gemiddeld van een managementboek van Nederlandse hand worden verkocht? En hoeveel van deze boeken (in aantallen? procentueel?) er jaarlijks uitkomen die uiteindelijk de bestsellerstatus van meer dan 10.000 weten te bereiken?
Beste Armand,
Goeie vraag, moeilijk te beantwoorden.
Het CPNB houdt bij wat de meest populaire boeken (fictie én non-fictie) zijn qua verkochte exemplaren: http://web.cpnb.nl/campagne.vm?sp=95&hp=25
Specifieker heb ik het niet kunnen vinden, maar misschien kun je via het CPNB nog meer cijfers achterhalen. De bestsellerstatus is maar voor weinig boeken weggelegd. Een percentage kan ik je zo niet geven, maar het zal beslist lager dan 5% van de titels zijn.
Dan mis ik ook de term bestseller. ;o) En uitleg van wanneer een boek dat volgens jullie is.
Hallo Karen,
Of je een boek een bestseller kunt noemen hangt niet alleen af van de aantallen die je verkocht hebt, maar ook van het genre. Het is lastig om er een getalletje aan te hangen, maar als je van een non-fictieboek 10.000 exemplaren (bij een eerste oplage van 2.000 – 3.000 stuks) weet te verkopen, doe je het in ieder geval heel goed. Gaat het om fictie? Reken dan op minstens 25.000 verkochte boeken.
Jan
Voorschotten kunnen ook worden gegeven nog voor het ms er is, basis is dan een zgn ‘proposal’, een korte samenvatting van hoe het boek gaat worden.
Hallo De Witt,
goede toevoeging inderdaad. De huidige praktijk is wel dat uitgeverijen daar terughoudend in zijn, zeker bij nieuwe auteurs.
Jan
Ik mis ramsj als belangrijke en ontgoochelende term. Meer dan de helft van de titels gaat binnen twee jaar naar de ramsj/De Slegte.
Hallo Jak,
Ramsj is inderdaad een geregeld voorkomende term die je liever zou willen kennen. Uitgevers kunnen maar beperkt tijd aan de promotie van ieder nieuw boek besteden. Wil je voorkomen dat jouw boek voortijdig afgeschreven wordt, dan kun je de promotie zelf ter hand nemen. In onze masterclass ‘Zo promoot je je boek’ vertellen we je graag meer over de vele mogelijkheden om dat te doen. Wanneer je zelf nog afzetmogelijkheden hebt (bijvoorbeeld omdat je geregeld een lezing geeft), kun je er ook voor kiezen om de restvoorraad van de uitgever over te nemen.
Succes,
Jan