Boek schrijven – stappenplan

Bij het schrijven van een boek komt heel wat kijken. Toch is het, als je weet hoe je het aanpakt, prima te doen. Dit zijn de tien stappen om te zetten bij het schrijven van je boek.

Stap 1 – Breng je doelen in kaart

Start bij het schrijven van een boek met je doelen. Pas als je helder hebt wat je met je boek wilt bereiken, kun je de juiste keuzes maken.

Tip: neem ook de planning hierin mee: wanneer wil jij het manuscript klaar hebben, om het naar een uitgever of drukker te sturen?

Stap 2 – Bepaal het onderwerp van je boek

Kies het onderwerp van je boek zo dat het goed past bij je doelen. Check of er al boeken zijn over dit onderwerp. Zo nee, vraag je dan af of er wel markt voor is. Zo ja, bedenk dan hoe jij – binnen het gekozen onderwerp – je kunt onderscheiden van de rest.

Tip: werk met een mindmap. Dit helpt je om het thema te bepalen, het onderwerp af te bakenen, deelonderwerpen te verzinnen en inhoudelijke ideeën te genereren.

Stap 3 – Kies de doelgroep voor wie je het boek schrijft

Voor wie schrijf je dit boek? Kies je doelgroep niet te groot (dan voelt geen enkele lezer zich echt aangesproken), maar ook niet te klein (dan houd je weinig potentiële kopers over). Formuleer naast een primaire doelgroep – je ideale lezer – ook een of meer secundaire doelgroepen: voor wie is je boek nog meer interessant?

Tip: heb je je doelgroep bepaald, keer dan even terug naar stap 2: heb je – gezien de doelgroep – je onderwerp optimaal gekozen?

Stap 4 – Bepaal de structuur van je boek

 Een heldere structuur maakt het schrijven van een boek een stuk eenvoudiger. Bedenk dus vooraf in welke vorm en volgorde je de informatie presenteert. Chronologisch of thematisch? Met of zonder kaderteksten en samenvattingen? Enzovoort.

Tip: begin met het opstellen van een (voorlopige) achterflaptekst. Dit dwingt je om je basisboodschap helder te formuleren. Dit helpt je direct met de structuur … en daarna bij het daadwerkelijk schrijven van het boek.

Stap 5 – Doe je research

 Heb je nog onvoldoende kennis, voorbeelden of andere input voor je boek? Doe research. Dat kan door boeken te lezen, informatie op internet op te zoeken, documentaires te bekijken, anderen te interviewen (experts of klanten bijvoorbeeld) of de archieven in te duiken.

Tip: doe zo veel mogelijk research vooraf. Dan blijf je daarna lekker in je schrijfflow.

Stap 6 – Begin met het schrijven van je boek

Tijd voor het echte werk: het schrijven zelf. Je hebt de structuur van je boek inmiddels staan, dus nu is het een kwestie van ‘vakken vullen’. Bedenk dat het niet meteen perfect hoeft te zijn. Het fijnslijpen van de tekst komt later wel.

Tip: schakel een schrijfcoach in. Omdat je snel grote stappen vooruit wilt zetten, of gewoon omdat je het lastig vindt in je eentje dat boek te schrijven. Hulp inroepen is niet iets om je voor te schamen. Jij bent expert in jouw vak, die ander weet hoe je een goed boek schrijft.

Stap 7 – Denk op tijd na over het uitgeven en promoten van je boek

Kies je voor een uitgever of voor een uitgave in eigen beheer? Denk er op tijd over na. Zo kun je op het juiste moment een publicatievoorstel naar de uitgever sturen. Of alvast een vormgever en drukker reserveren. Bedenk ook hoe je straks je boek gaat promoten. Een boek schrijven is één, het daarna ook goed verkopen een heel ander verhaal.

Tip: begin op tijd met de boekpromotie. Minimaal drie maanden van tevoren is een mooie richtlijn. Natuurlijk leg je het zwaartepunt van je marketing rond het verschijnen van je boek.

Stap 8 – Schrijf door en rond je boek af

Succesvol een boek schrijven doe je door het vol te houden tot de laatste letter van het laatste hoofdstuk. Maak het manuscript compleet. Denk aan een inhoudsopgave, een voor- en/of nawoord, een literatuurlijst, bronvermeldingen en bijvoorbeeld een lijst met handige websites en instanties.

Tip: laat – als je klaar denkt te zijn – je manuscript een paar dagen of weken met rust. Lees het boek daarna nog een keer helemaal door. Slijp de tekst fijn totdat je tevreden bent.

Stap 9 – Schakel proeflezers in

Vraag een handjevol mensen uit je doelgroep (en bijvoorbeeld een collega-expert of je businesspartner) om de tekst tegen te lezen. Begrijpen de lezers je boodschap? Komt alles over zoals bedoeld? Missen ze nog dingen? Til met de feedback je boek naar een nóg hoger niveau.

Tip: neem al het commentaar serieus, maar voel je niet verplicht met elke opmerking wat te doen. Zoek vooral naar de rode draad.

Stap 10 – Stuur je manuscript naar je uitgever, vormgever of drukker

 Je bent klaar met pennen! Nu ‘het boek schrijven’ erop zit, kan je manuscript naar de uitgever, drukker of vormgever. Lever alles netjes aan en trek daarna gerust een fles champagne open. Mijlpalen zijn er om te vieren. Je hebt een boek geschreven!